انواع کابل شبکه و استانداردهای هر کدام

شناخت انواع کابل شبکه برای راه‌اندازی یک شبکه‌ حرفه‌ای خیلی اهمیت داره. کابل‌ها قراره شاهراه‌های ارتباطی شبکه‌ شما باشن. بنابراین شناخت انواع کابل لن و پچ کورد به شما کمک می‌کنه که بهترین گزینه رو انتخاب کنید. هر کدام از انواع کابل‌های شبکه یکسری خصوصیات منحصر به خودش رو داره. وقتی که قصد خرید کابل دارید، باید گزینه‌ای رو انتخاب کنید که مناسب کار شما باشه. در این مقاله ما قصد داریم تک تک انواع کابل لن رو به شما معرفی کنیم و بگیم که هر کدوم برای چه نوع شبکه‌ای مناسب هستن. دسته‌بندی کابل‌های شبکه بر اساس معیارهای مختلفی صورت می‌گیره. ولی به طور کلی انواع کابل lan به هشت دسته‌ اصلی تقسیم میشن که در این مقاله مهم‌ترین‌هاشون رو بررسی می‌کنیم.

بررسی انواع کابل شبکه

کابل‌های شبکه کاربردهای مختلفی در یک شبکه دارند. از این سیم‌ها هم برای اتصال تجهیزات به همدیگه و هم برای اتصال یک وسیله یا سیستم به سرور استفاده میشه. از طرف دیگه وقتی شما بخواید یک سیستم خانگی رو به مودم اینترنت وصل کنید، باید از این کابل‌ها استفاده کنید. به طور کلی هر جایی که شما نیاز به انتقال دیتا از طریق شبکه یا اینترنت داشته باشید، این کار با کمک کابل لن یا همون کابل اترنت انجام میشه. خرید کابل شبکه کار سختی نیست؛ ولی شناخت انواع کابل شبکه خیلی اهمیت داره.

در واقع وقتی که شما قصد خرید کابل شبکه داشته باشید، اولین چیزی که از شما پرسیده میشه اینه که کدوم نوع کابل رو نیاز دارید. قبل از هر چیز شما باید ببینید که از کابل شبکه انتظار چه سرعتی دارید. البته سرعت شبکه نه تنها به کابل شبکه، بلکه به سایر تجهیزات هم بستگی داره. با این حال یک کابل نسل بالا می‌تونه تا حد زیادی سرعت شبکه رو ارتقا بده. از طرف دیگه نوع روکش کابل و فاصله‌ای که می‌تونه اطلاعات رو بدون افت کیفیت انتقال بده هم مهمه. تمامی این موارد چیزهایی هستند که در دسته‌بندی انواع کابل شبکه مشخص میشن.

به طور کلی کابل‌های شبکه بر اساس نوع، جنس هادی، میزان انعطاف پذیری، سرعت، نوع روکش و قیمت کابل شبکه به دسته‌های مختلفی تقسیم میشن. ولی یک دسته‌بندی کلی از این کابل‌ها بر اساس نسل تولیدشون وجود داره که تمامی این فاکتورها رو شامل میشه. در این مقاله هم ما درباره همین دسته‌بندی صحبت می‌کنیم.

مقایسه انواع کابل شبکه

انواع کابل شبکه اترنت از نوع جفت بهم تابیده هستند. در این نوع کابل یک جفت سیم مسی به هم تابیده شده‌اند. این کار برای کاهش تداخل و نویز در این کابل‌ها انجام میشه. سوکت شبکه ای که برای تمامی این کابل‌های شبکه استفاده میشه، RJ45 هست. کابل‌های اترنت یک دسته بندی کلی دارند که یکسری ویژگی‌ها از جمله نوع روکش، سرعت کابل، فرکانس و مسافت ارتباط در این دسته‌بندی متفاوته.

طبق این دسته‌بندی کابل‌های شبکه به هشت دسته‌ زیر تقسیم میشن:

• Cat 1
• Cat 2
• Cat 3
• Cat 4
• Cat 5
• Cat 5e
• Cat 6
• Cat 6a
• Cat7
• Cat 8

کابل‌های نسل اول تا چهارم تقریبا منسوخ شدند و امروزه خیلی کم استفاده میشن. کابل‌های Cat1 تا Cat4 سرعت 1 تا 20 مگابیت ثانیه رو پشتیبانی می‌کنند و فرکانس 1.4 تا 20 مگاهرتز دارند. از این کابل‌ها برای ارتباطات تلفنی دو طرفه، خطوط انتقال داده و توکن رینگ استفاده میشد. اما از نسل پنجم یعنی Cat5 به بعد هنوز هم در بازار موجودند و کاربرد دارند. در ادامه این کابل‌ها و ویژگی‌هاشون رو جزیی‌تر بررسی می‌کنیم.

کابل Cat5 چیست؟

کابل‌های نسل پنجم یا همون Cat5 اولین نسل از کابل‌های اترنت سریع یا FAST ETHERNET محسوب میشه. این کابل‌‌ها می‌تونن سرعتی معادل 10 تا 100 مگابیت ثانیه رو ارائه بدن. این کابل‌ها از کانکتورهای 8P8C استفاده می‌کنن. برای کابل‌های Cat5 از ترمینال‌های T568A یا T568B استفاده میشه. این کابل‌ها می‌تونن برای اترنت سریع 100BASE-T و 100BASE-TX و همینطور 1000BASE-T استفاده بشن. برای دو نوع اول شما باید کابل‌های دو زوج سیم بخرید و برای نوع دوم چهار زوج سیم نیاز هست. جنس روکش این نوع کابل هم عمدتا از PVC یا LSOH استفاده میشه. حداکثر فاصله‌ای که این کابل‌ها بیشترین سرعت خودشون رو ارائه میدن، 100 متره. در فواصل بیشتر شما با افت کیفیت سیگنال و سرعت انتقال داده مواجه میشید.

کابل Cat5e چیست؟

کابل‌های Cat5E یکی انواع کابل شبکه هست که ظاهری کاملا شبیه کابل‌های Cat5 داره. این نوع کابل رو میشه نوع بهبودیافته‌ کابل‌های نسل پنج دونست. در واقع کابل Cat5E ویژگی‌هایی داره که میزان تداخل رو در طول مسیر کابل کاهش میده. کابل‌های Cat5E از سال2001 جایگزین کابل‌های Cat5 شدند و بعد از اون کابل‌های Cat5 هم با مشخصات این نوع کابل ساخته می‌شدن. پهنای باند در هر دو نوع کابل 100 مگاهرتز هست؛ اما نوع دوم در برخی مدل‌ها به 250 مگاهرتز هم میرسه. همچنین بعضی از این کابل‌ها می‌تونن تا سرعت 1000 مگابیت ثانیه رو هم پشتیبانی کنند. این کابل‌ها اولین نوع از کابل‌های اترنت هستند که سرعتشون به گیگابیت هم میرسه. میشه گفت علت محبوبیت این کابل‌ها دقیقا همین مسئله هست.

کابل Cat6 چیست؟

یکی دیگه از انواع کابل شبکه Cat6 هست. این کابل ششمین نسل از کابل‌های اترنته که از استانداردهای کابل‌های نسل پنجم تبعیت می‌کنه. فرق کابل Cat5 و Cat6 در یک سری مشخصات فیزیکی اونا هست که باعث برتری این نسل نسبت به نوع‌های قبلی میشه. کابل‌های Cat6 نسبت به Cat5 نرخ پیچ خوردگی بیشتری داره. این مسئله باعث میشه که میزان تداخل و نویز در این کابل‌ها کمتر بشه. یک مورد دیگه از تفاوت کابل Cat5 و Cat6 نوع روکش اوناس. روکش‌های کابل Cat6 معمولا ضخیم‌تر هستند و مقاومت بهتری دارند.

معمولا جنس روکش‌‌های کابل Cat6 از PVC، LSZH یا LSOZ هست. این کابل‌ها تا سرعت 10 گیگابیت ثانیه رو پشتیبانی می‌کنند و فرکانسشون به 250 مگاهرتز میرسه. تفاوت کابل شبکه Cat6 و Cat5e در مسافت‌شون هم هست. این کابل به صورت استاندارد می‌تونه تا 100 متر رو پشتیبانی کنه؛ ولی در عمل تا مسافت حداکثر 55 متر قابلیت ارائه‌ سرعت 10 گیگابیت ثانیه رو داره.

کابل Cat6A چیست؟

یکی دیگه از انواع کابل شبکه Cat6A هست که نسخه‌ ارتقا یافته‌ Cat6 میشه. حرف A در انتهای نام این کابل از کلمه‌ Augmented یعنی افزودنی گرفته شده است. این نسخه از کابل‌های Cat6 می‌تونن پهنای باندی تا دو برابر یعنی 500 مگاهرتز ارائه بدن. همچنین در این نوع کابل سرعت بالای انتقال تا مسافت‌های طولانی‌تر هم حفظ میشه. تنها مشکلی که شاید برای این نوع کابل به وجود بیاد بروز کراس تاک یا همشنوایی هست. یک مشکل دیگه هم اینه که کابل‌های Cat6 نسبت به Cat6A انعطاف‌پذیری بهتری دارند چون ضخامت‌شون کمتره.

کابل Cat7 چیست؟

کابل‌های نسل هفتم به اندازه‌ نسل پنج و شش محبوب نیستند و هنوز خیلی رایج نشدند. این نوع کابل از چهار زوج جفت شیلددار تشکیل شدند که در یک شیلد قرار گرفتند. این کابل‌ها برای جایی مناسبند که بخوایم نرخ انتقال با سرعت 600 مگابیت ثانیه یا بالاتر داشته باشیم. عمده کاربرد کابل‌های نسل هفتم برای مصارف صنعتی هست.

کابل Cat8 چیست؟

آخرین نسل از انواع کابل شبکه که در حال حاضر استفاده میشه، Cat8 هست. این کابل‌ها تحولی در نرخ انتقال داده و پهنای باند ایجاد کردن. بالطبع قیمت این کابل هم نسبت به نوع‌های قبلی خیلی بیشتره. کابل‌های Cat8 سرعت خیلی بالایی دارن و برای مصارف صنعتی و اطلاعاتی در ابعاد گسترده مناسبه. سرعت کابل‌های Cat8 به 25 تا 40 گیگابیت ثانیه می‌رسه و پهنای باند 2000 مگاهرتزی دارند. معمولا برای کاربردهای خانگی و شبکه‌های کوچک این کابل‌ها انتخاب خوبی نیستند چون از حداکثر ظرفیتشون استفاده نمیشه.

 کاربرد انواع کابل لن بر اساس category

دسته‌بندی انواع کابل شبکه بر اساس زمان عرضه و ویژگی‌هاشون انجام میشه. اما به طور کلی تمامی این کابل‌ها، کابل شبکه هستند و برای حوزه‌ انتقال اطلاعات استفاده میشن. با این وجود هر کدوم از این کابل‌ها بر اساس ویژگی‌هایی که داره و ظرفیتی که ارائه میده برای کاربردی خاص به کار میره. در ادامه کاربرد هر کدوم از این کابل‌ها را برای شما تشریح می‌کنیم:

• Cat1: کابل‌های شبکه نسل یک برای سیستم‌های تلفن صوتی در خانه‌ها و دفاتر استفاده میشده. این کابل‌ها شامل دو سیم مس شیلددار بودند که به هم تابیده شده و ارتباطات صوتی آنالوگ را انتقال می‌دادند.
• Cat2: این نوع از انواع کابل شبکه برای انتقال صدا و داده به صورت همزمان بوده و به طور خاص در دهه 1980 برای شبکه‌های توکن IBM از اونا استفاده میشد.
• Cat3: کابل‌های Cat3 از 1990 به بعد معرفی شدند و دارای 4 جفت بهم تابیده بودند. این کابل‌ها اولین کابل‌هایی بودند که از ارتباطات صوتی دیجیتال پشتیبانی می‌کردند و هنوز هم در بعضی از خانه‌های قدیمی میشه ردپای اونا رو دید.
• Cat4: کابل‌های نسل چهارم هم مثل نسل قبلی در خانه‌های قدیمی پیدا میشه. همچنین این کابل‌ها رو در شبکه‌های توکن IBM هم استفاده می‌کردند.
• Cat5 و Cat5e: گفتیم که این نوع از انواع کابل شبکه تا مسافت 100 متر قادر به انتقال اطلاعات تا سرعت 100 مگابیت تا 1 گیگابیت ثانیه هستند. بنابراین از این نوع کابل بهتره برای شبکه‌ های کوچک یا به طور کلی برای  سازمان‌های کوچک تا متوسط استفاده بشه. همچنین پهنای باند این نوع کابل هم برای شبکه‌های وسیع مناسب نیست. از لحاظ سرعت هم کابل‌های نسل پنجم برای تاسیسات با سرعت کمتر از گیگابایت مناسب هستند.
• Cat6 و Cat6a: در مسافت‌های حداکثر 100 متری کابل‌های Cat6 نسبت به Cat5 پهنای باند و نرخ انتقال بهتری ارائه میدن. اما در مسافت‌های کوتاهتر از 37 متر شما با این کابل سرعت‌های گیگابایتی را تجربه می‌کنید. بنابراین هر جا که شبکه‌ کوچک ولی با سرعت بالا نیاز داشتید این کابل بهتر به شما کمک می‌کنه.
• Cat7: کابل‌های Cat7 توسط IEEE یا TIA/EIA تأیید نمیشه. این کابل‌ها اگرچه ویژگی‌های عملکردی بهتری نسبت به نسل ششم دارن و روکششون هم محکم‌‌تره. با اینحال چون تاییدیه از این دو استاندارد ندارند، استفاده‌ کمی ازشون میشه. اما بد نیست بدونید که نسل هفتم کابل‌های اترنت تا 40 گیگابیت ثانیه قدرت انتقال اطلاعات دارند و در مسافت‌های حداکثر 15 متر شما می‌تونید سرعت 100 گیگابیت ثانیه رو هم تجربه کنید. به طور عمده از این نوع کابل در کاربردهای صنعتی و شبکه‌های وسیع و حساس استفاده میشه.

Cat8: آخرین نوع از انواع کابل شبکه، کابل‌های Cat8 هستند که سرعت‌هایی مشابه کابل‌های نسل هفتم دارند. هادی این نوع کابل‌ها از فویل پیچیده ساخته شده و نسبت به انواع کابل شبکه دیگه، خیلی سفت‌تر و سخت‌تر هستند. بنابراین از اونا برای فضاهای بسته و تحت فشار استفاده میشه و ظرفیت بالاشون اونا رو برای شبکه‌های وسیع و پرسرعت مناسب کرده هست.

حرف آخر

از سال 1973 که شخصی به اسم باب متکالف سیستم‌های شبکه‌ای پرسرعت اترنت رو اختراع کرد تا به امروز، انواع کابل شبکه اترنت پیشرفت خیلی خوبی داشتند. نرخ انتقال داده و پهنای باند در این کابل‌ها دائما در حال بهتر شدنه. با این حال سرعت شبکه صرفا به ظرفیت کابل بستگی نداره. یعنی حتی اگه شما از کابل‌های پرسرعت نسل ششم به بعد استفاده کنید، در صورتی می‌تونید سرعت‌های گیگابیتی رو تجربه کنید که مابقی تجهیزات شبکه هم چنین ظرفیتی داشته باشند.

 متاسفانه بحث توان و سرعت یک شبکه به فاکتورهای مختلفی بستگی داره که کابل یکی از اوناس. با این حال اگه شما بخواید یک شبکه راه‌اندازی کنید یا حتی یک سیستم خانگی رو به اینترنت وصل کنید؛ لازمه قبل از خرید کابل با انواع کابل شبکه آشنا باشید تا بتونید بهترین گزینه را انتخاب کنید. در این مقاله ما انواع کابل لن رو معرفی کردیم و گفتیم که هر نوع برای چه کاربردی مناسب هست تا شما بتونید انتخاب‌های بهتری داشته باشید.

سوالات متداول