تجهیزات پسیو شبکه چیست؟ معرفی انواع تجهیزات پسیو

تولید تجهیزات پسیو شبکه شامل تنوع بسیار وسیعی از تجهیزات میشه که هر کدوم به نوبه خود نقش کلیدی در کیفیت عملکرد شبکه ایفا می‌کنن. تجهیزات پسیو شبکه، به عنوان مکمل تجهیزات اکتیو و در راستای تکمیل فرایند تولید، انتقال و دریافت دیتا در شبکه ضروری هستن. اما لیست تجهیزات پسیو شبکه به صورت دقیق چیه؟ کدوم تجهیزات در شبکه پسیو محسوب میشن و چرا؟ در این مقاله قصد داریم ضمن معرفی انواع تجهیزات پسیو، به صورت مفصل توضیح بدیم که تجهیزات پسیو شبکه چیست. با ما همراه باشید.

منظور از پسیو بودن تجهیزات شبکه چیست؟

اجازه بدین قبل از معرفی انواع تجهیزات پسیو، توضیح بدیم که اصلا تجهیزات پسیو شبکه یعنی چه؟ در یک نگاه کلی تمام تجهیزات و دستگاه‌های به کار رفته در یک شبکه و دیتاسنتر، به دو دسته تجهیزات passive و تجهیزات active تقسیم میشن. تجهیزات پسیو، تجهیزاتی هستن که در روند انتقال دیتا در شبکه هیچ گونه دخالتی در جریان الکتریکی شبکه ندارند و عملکردشون عمدتا در راستای انتقال دیتا، نگهداری، محافظت و مدیریت سایر تجهیزات شبکه هست. در ادامه با معرفی کامل این تجهیزات و کمک به راهنمای خرید تجهیزات پسیو، مفهوم این تجهیزات شفاف‌تر هم میشه.

کابل network cable

کابل شبکه چیست؟ کابل شبکه یا کابل لن رو میشه اصلی‌ترین عضو تجهیزات پسیو شبکه خطاب کرد. چراکه هیچ شبکه‌ای بدون استفاده از کابل امکان حیات نداره و محکوم به مرگه. کابل‌ها مثل رگ‌های خونی بدن انسان هستن که دیتا رو در سراسر شبکه منتقل کرده و به مقصد موردنظر می‌رسونن.

کابل LAN، برای ایجاد ارتباط و اتصال تجهیزات شبکه مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرن و از نظر ساختار درونی و قدرت انتقال دیتا به سه دسته کلی تقسیم میشن:

• کابل بهم تابیده یا TP
• کابل کواکسیال و
• کابل فیبرنوری

در حال حاضر با توجه به زیرساخت موجود در کشور و نیاز شبکه‌ها، رایج‌ترین کابل مورداستفاده، از نوع اول یعنی کابل شبکه بهم تابیده هست که خود بر اساس سرعت انتقال دیتا، جنس مغزی، جنس روکش، ساختار درونی و غیره انواع مختلفی داره.

پچ کورد patch cord

پچ کورد شبکه و کابل شبکه دو عضو از انواع تجهیزات پسیو شبکه هستن که عملکرد یکسانی دارن. به عبارتی هردو در انتقال دیتا و ایجاد اتصال بین تجهیزات مختلف کاربرد دارن. اما پس چرا در دو دسته جدا قرار گرفتن؟ متخصص شبکه باید کدوم رو خریداری کنه؟ به طور کلی میشه گفت تفاوت پچ کورد و کابل شبکه، در دو مورده:

1. پچ کورد بر خلاف کابل شبکه، در دو سر خودش سوکت داره که در کارخانه نصب شده. هر کاربر بر اساس نیاز شبکه، متراژ مشخصی از پچ کورد رو انتخاب، خریداری و به صورت مستقیم به تجهیزات وصل می‌کنه. اما کابل شبکه رو باید در متراژ مدنظر برش داده و به صورت دستی سوکت زد.
2. متراژ پچ کورد شبکه عمدتا از کابل شبکه کمتره و برای شبکه‌های کوچک و متوسط یا شبکه‌های کوچک درون دیتاسنترها کاربرد داره.

سوکت socket

خط تولید سوکت شبکه، یکی از فعال‌ترین خطوط تولیدی کارخانه ایران پچ کورد است که روزانه انواع سوکت شبکه رو تولید و روانه بازار می‌کنه. اگه هنوز نمی‌دونید سوکت شبکه چیست، باید بگیم که سوکت، رابط لازم برای اتصال کابل به تجهیزاتی مثل مودم، سوئیچ و روتر شبکه هست. در واقع سوکت پل ارتباطی برای اتصال کابل به تجهیزاته.

انواع سوکت شبکه در مدل‌های RJ45، RJ48 و RJ61 برای تجهیزات شبکه و مدل‌های RJ11، RJ14 و RJ25 برای اتصالات تلفن تولید میشن که دو نوع اونها یعنی سوکت RG45 و سوکت RJ11 پرکاربردترین مدل‌های سوکت شبکه در انواع شبکه‌ها هستن.

کیستون keystone

برای اتصال کابل شبکه به تجهیزاتی مثل مودم، روتر و غیره به یک سیستم نر و مادگی نیاز هست که سوکت شبکه نقش کانکتور نر و کیستون نقش کانکتور یا رابط مادگی داخل تجهیزات رو دارن. انواع کیستون رو هم مانند سوکت، میشه در دو دسته کیستون شبکه و کیستون تلفن تقسیم کرد. کیستون؛ این عضو کوچک از انواع تجهیزات پسیو شبکه جهت سازگاری با انواع کابل شبکه در دو نوع کیستون UTP و کیستون SFTP عرضه میشن که نوع دوم برای شبکه‌هایی با اختلالات الکترومغناطیسی بالا مناسب‌تره چون در چنین محیطی مقاومت بالایی نشون میده. در پاسخ به سوال کیستون چیست؟ در مقاله‌ای جداگانه به صورت مفصل صحبت شده.

پچ پنل patch panel

اگه براتون سواله که پچ پنل چیست، قبل از مطالعه ادامه متن به تصویر زیر توجه کنید. همان‌طور که دیدید، این عضو از تجهیزات پسیو شبکه، یک قطعه مستطیل شکل از جنس فلز یا پلاستیکه که تعدادی پورت روی خودش داره. این پورت‌ها جهت اتصال کابل شبکه به کار برده میشن. در واقع با استفاده از پچ پنل‌، کابل‌ها به جای اتصال مستقیم به تجهیزات از پل ارتباطی پچ پنل استفاده می‌کنن. تعداد پورت‌های روی پچ پنل می‌تونه بین 12 تا 96 عدد متغییر باشه. هر شبکه بر اساس مقیاس خود و تعداد ارتباط هایی که بین تجهیزات مختلف ایجاد کرده یکی از انواع پچ پنل رو انتخاب می‌کنه.

استفاده از پچ پنل در شبکه باعث میشه کابل‌ها در یک مکان متمرکز شده و مدیریت و عیب‌یابی شبکه بسیار راحت‌تر و سریع‌تر انجام بشه. پچ پنل‌ها اغلب در داخل رک شبکه نصب میشن.

ابزار آلات شبکه Network tools

این دسته از تجهیزات پسیو شبکه، خود شامل چندین دسته مختلف هستن. تستر کابل شبکه، آچار پانچ، آچار شبکه و استریپر از انواع ابزارآلات شبکه هستن که اتفاقا کاربردهای مختلفی هم دارن.

• تستر کابل شبکه

اصلی‌ترین و پرکاربردترین نوع از ابزارآلات شبکه، تستر کابله که در تست سلامت کابل چه در مرحله تولید کابل شبکه و چه بعد از نصب اون، برای مدیریت شبکه کاربرد داره. انواع تستر کابل شبکه از ساده تا حرفه‌ای می‌تونن متراژ کابل، جنس مغزی، سالم بودن کابل و یا محل وارد اومدن ضربه به ناحیه مشخصی از کابل رو تشخیص بدن.

• آچار شبکه

آچار شبکه هم در دو دسته مجزا به اسم‌های آچار سوکت زن و آچار پانچ در انواع تجهیزات پسیو تقسیم‌بندی میشه. آچار سوکت زن برای نصب سوکت شبکه و آچار پانچ برای نصب کیستون کاربرد دارن. برخی از این آچارها امکانات بیشتری مثل سیم لخت هم دارن که در این حالت با خرید یک ابزار، امکان انجام دادن چندین فعالیت مختلف شبکه، میسر میشه.

• استریپر

استریپر که در فارسی به سیم لخت کن معنی میشه برای جدا کردن روکش کابل در زمان سوکت زدن کابل شبکه کاربرد داره. مزیت این ابزار اینه که قابلیت جدا کردن روکش انواع کابل با ضخامت‌ها و قطرهای مختلف رو یک جا داره. علاوه بر اون در صورت استفاده از استریپر برای جدا کردن روکش کابل، از امن بودن فرایند و عدم آسیب به رشته اصلی کابل مطمئن هستید.

رک rack

رک‌ شبکه هم یکی از اجزای لیست تجهیزات پسیو شبکه هست که در اغلب شبکه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیره. رک، محفظه‌ای مستطیل شکل از جنس فلزه که در جا دادن انواع تجهیزات شبکه خصوصا تجهیزات اکتیو کاربرد داره. اغلب رک‌های شبکه در چهار سمت خود، درب‌هایی با قابلیت باز و بسته شدن دارن تا مدیریت و دسترسی به تجهیزات داخل رک رو آسان کنن. انواع رک رو به صورت کلی در چند دسته قرار میدن:

• رک دیواری
• رک ایستاده
• رک کیس مونت
• مینی رک
• رک OUTDOOR

رک‌های ایستاده معمولا چرخ دار هم هستن تا امکان جابجایی سریع و راحت بدون آسیب به تجهیزات فراهم باشه. این دسته از رک‌ها توان تحمل تعداد و وزن بیشتری از تجهیزات اکتیو رو دارن. در مقابل، رک‌های دیواری در ابعاد کوچکتر و برای نصب بر روی دیوار طراحی شدن که اغلب در شبکه‌های کوچکتر و برای جا دادن تعداد تجهیزات کمتر کاربرد دارن.

داکت و ترانکینگ duct and trunking

داکت و ترانکینگ اگرچه در ظاهر شبیه بهم هستن و عملکرد مشابهی هم دارن اما تفاوت‌های بین دو عضو از انواع تجهیزات پسیو شبکه قابل اغماض نیست. داکت محفظه‌ای مستطیل شکل و عمدتا از جنس پلاستیک هست که برای جا دادن کابل‌های شبکه در مسیر کابل کشی شبکه مورد استفاده قرار می‌گیره. داکت می‌تونه در انواع مدل‌های دیواری، زمینی، شیاردار، ساده، چسبدار و غیره باشه که هر کدوم از این مدل‌ها در مکان مشخصی کاربرد دارن.

اما در پاسخ به سوال: پس ترانکینگ چیست، باید بگیم که ترانکینگ هم مثل داکت برای جا دادن و محافظت از انواع کابل شبکه در مسیر کابل کشی مورد استفاده قرار می‌گیره. اما ترانکینگ اولا بزرگتر از داکته و می‌تونه کابل‌های بیشتری رو داخل خودش جا بده، دوما داخل ترانکینگ قابلیت پارتیشن بندی برای جدا کردن دسته‌های کابل شبکه از همدیگه داره و سوما روی ترانکینگ تجهیزاتی مثل پریز برق هم نصب میشه.

خلاصه اینکه

همان‌طور که مشاهده کردید، انواع تجهیزات پسیو شبکه شامل تجهیزات مختلفی میشن که تعدادی از اونها مثل پچ کورد، برای عملکرد شبکه ضروری هستن و بدون اونها شبکه عملا از کار میافته اما در مقابل تجهیزاتی مثل استریپر یا انواع رک شبکه هم تجهیزات پسیوی هستن که فقط به عملکرد بهتر و امن شبکه کمک می‌کنن و در واقع شبکه بدون این تجهیزات هم توان فعالیت داره. امیدواریم که مطالب گفته شده در جهت آشنایی با انواع تجهیزات پسیو برای شما مفید باشه. اگر همچنان سوالی در مورد این تجهیزات براتون باقی مونده در قسمت نظرات مطرح کنید.

سوالات متداول