کدام تست کابل شبکه بهتر است؟

تست کابل شبکه به مجموعه‌ روش‌های آزمایشگاهی برای ارزیابی عملکرد این کابل‌ها گفته میشه. تست کابل، بخش مهمی از فرآیند نصب و راه‌اندازی یک شبکه است. موقعی که یک شبکه ایجاد می‌کنید، باید از اتصال و کارکرد درست کابل‌های اون اطمینان پیدا کنید. چون هر کدوم از این کابل‌ها ممکنه در آینده دچار قطعی یا مشکل بشن و کل شبکه را مختل کنند.

کنار تمامی آیتم‌هایی که برای کابل شبکه باید در نظر گرفته بشه، تست کابل شبکه هم یک فاکتور مهمه. در واقع انواع تست کابل شبکه می‌تونند به شما اطمینان بدند که این کابل از نظر دوام و کارایی تضمین شده هست. در این مقاله قصد داریم مهم‌ترین انواع تست کابل شبکه را بهتون معرفی کنیم تا بدونید که عملکرد یک کابل چطور ارزیابی میشه.

تست کابل شبکه

گفتیم که تست کابل شبکه برای ارزیابی عملکرد یک کابل انجام میشه. شما می‌تونید برای این کار از تسترهای فلوک استفاده کنید یا تسترهای معمولی. معمولا دقت یک تست کابل شبکه فلوک نسبت به سایر تسترهای موجود در بازار بیشتره. یک روش ساده‌ی دیگه برای تست کردن کابل‌های شبکه، تست کابل به روش دستی هست که برای شبکه‌های خانگی یا ساده به کار میره و نمی‌تونید اون را برای یک شبکه‌ی حساس و بزرگ به کار ببرید. در ادامه تمامی این روش‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.

تست کابل با استفاده از تستر

رایج‌ترین روشی که برای تست کردن کارکرد یک کابل شبکه استفاده میشه، تسترهای کابل هستند. این تسترها دو نوع ساده و دیجیتالی دارند. تفاوتشون هم در شیوه‌ی نمایش اطلاعات هست. این تسترها معمولا به صورت جفتی هستند و هر کدوم به یک سر کابل وصل میشن. روی هر دو تستر، یک صفحه‌ی نمایش قرار داره که نتیجه‌ی تست را به ما نشون میده.

روش کار با این تسترها خیلی ساده است. کافیه دو سر کابل را به تستر وصل کنید و تست را انجام بدید. یکی از سرهای کابل باید به ورودی TX و دیگری باید به ورودی RX وصل بشه. البته قبل از اون باید نوع شیلد کابل و کتگوری اون را مشخص کرده باشید. روی صفحه‌ی هر دو تستر 9 عدد چراغ داریم که هشت چراغ اول، وضعیت اتصال سیم‌های داخل کابل شبکه را نشون میده و چراغ نهم مال اتصال به زمین هست.

در صورتی که بعد از اتصال تسترها به کابل، این چراغ‌ها به صورت جفتی در هر دو تستر یکی پس از دیگری روشن بشن، یعنی کابل ما سالمه. یعنی هر 18 چراغ ما باید روشن باشن، در غیر این صورت باید دنبال مشکل بگردید.

تست فلوک

یکی از معروف‌ترین تست‌های کابل شبکه، تست‌های فلوک هستند که شرکت فلوک اونا را طراحی می‌کنه. معمولا وقتی صحبت از تست کابل میشه منظور همین تست فلوک هست. تسترهای فلوک می‌تونند تا 33 درصد راندمان یک شبکه را بالا ببرند. همچنین این با تشخیص کابل‌های ضعیف میشه طول عمر تجهیزات شبکه را هم بیشتر کرد.

انواع تست فلوک شبکه

به طور کلی ما دو نوع تست فلوک داریم:

• تست فلوک پرمننت ( Permanent Test): این نوع تست سختگیرانه‌ترین تست فلوک محسوب میشه و  اولویتش از تمام تست‌های دیگه بیشتره. مزیتش اینه که در صورت تایید سلامت کابل در این تست، دیگه نیاز به تست دیگه‌ای ندارید. در تست فلوک پرمننت شما باید هر دو سر کابل‌تون را به کیستون وصل کنید و بعد این کیستون‌ها را به ماژول‌های پرمننت بزنید. این ماژول‌ها متعلق به خود تستر هستند و کابل شما را به تستر متصل می‌کنند. بعد از اتصال کابل به تستر، باید روی اون تست انجام بدید. این تست نسبت به تست‌های دیگه یکم سخت‌تر هم هست و نیاز به دقت بیشتری برای اتصالات درست و دقیق داره. چرا که نصب سوکت شبکه یا کیستون به کابل برای کابل‌های شیلددار و فویلی ممکنه کار راحتی نباشه و شما باید حتما این کار را با دقت و ظرافت انجام بدید؛ وگرنه تست فلوک اصلا پاس نمیشه.

• تست فلوک چنل ( Channel Test ): تست چنل نسبت به تست فلوک خیلی راحت‌تره. در این روش شما باید دو سر کابل را کیستون بزنید و بعد این کیستون‌ها را به پچ کورد وصل کنید. در نهایت با وصل کردن پچ کورد به دستگاه، می‌تونید این تست را به آسونی انجام بدید. این تست به اندازه‌ی پرمننت دقیق نیست و گاهی ممکنه هر دو تست را روی کابل انجام بدید.

نحوه کار تست فلوک

برای اجرای تست کابل شبکه فلوک شما باید اول تستر را تنظیم کنید. یعنی باید آیتم‌های زیر را برای تستر مشخص کنید:

• نوع کابل شیلددار Shielded یا بدون شیلد Unshielded
• رده‌ی کابل Cat6، Cat6َA یا Cat7 است
• نوع استاندارد تست یعنی Test Limit که باید مشخص بشه از نوع EIA / TIA هست یا ISO

این نکته را هم در نظر داشته باشید که تست فلوک پرمننت برای 90 متر کابل قابل انجامه و تست چنل برای 100 متر کابل. البته این تست‌ها را می‌تونید برای متراژهای مختلف هم انجام بدید. اما معیار استانداردی که برای تست در نظر گرفته شده، 90 متر هست.

پارامترهای تست فلوک

همانطور که گفتیم تست کابل شبکه فلوک، تست دقیقی هست. یعنی این تست جزییات خوبی را به ما نمایش میده. کسی که تست فلوک را انجام میده باید دقیقا با اطلاعاتی که از این تست به دست میاد آشنا باشه. در ادامه پارامترهای تست فلوک را با هم بررسی می‌کنیم تا این تست را بهتر بشناسید:

• Nominal Velocity of Propagation (NVP): منظور از NVP سرعت انتشار نور در خلا هست. در کابل‌های شبکه این استاندارد باید بین 0.6c و 0.9c باشه.

• Propagation Delay: تاخیر انتشار یعنی زمان لازم برای عبور یک سیگنال از یک سر کابل به سر دیگه که با واحد نانوثانیه یا ns نمایش داده میشه.
• Wire Map: این فاکتور سلامت زوج سیم‌های کابل و اتصالات این زوج‌ها در سوکت، کیستون و… را نشون میده. کاربرد این پارامتر مشخص کردن اشکالاتی مثل نصب غلط سوکت‌ها، ایجاد اتصالات کوتاه بین جفت سیم‌ها کابل‌ها، چیدمان غلط جفت سیم‌ها و… هست.
• Cable Lenght: این پارامتر مشخص می‌کنه که طول کابل شما از 100 متر بیشتر نباید باشه.
• Dc Loop Resistance: مقاومت حلقه‌ی DC به شما میگه که یک اتصال مقاومت درستی داره یا نه. هر چقدر که عدد این فاکتور کمتر باشه یعنی مقاومت بیشتره. خلوص مس در کابل رابطه‌ی مستقیمی با مقاومت داره و هر چقدر مس خالص‌تر باشه این مقاومت کمتر میشه. همچنین اتصال غلط هم می‌تونه باعث افزایش این فاکتور بشه که اصلا خوب نیس.
• Delay Skew: این فاکتور هم به تفاوت زمان انتشار یک سیگنال در کندترین زوج سیم یک کابل با سریع‌ترین زوج گفته میشه. این عدد وقتی معنی پیدا می‌کنه که در تولید زوج سیم‌های یک کابل از مواد متفاوتی استفاده شده باشه یا خلوصشون برابر نباشه. همچنین این عدد زمانی مهم میشه که بخوایم سرعت‌های گیگابایتی داشته باشیم. عدد این پارامتر باید بین 25 تا 30 نانوثانیه باشه.
• Insertion Loos: وقتی که یک سیگنال در طول کابل حرکت می‌کنه، انرژی خودش را به مرور از دست میده. این پارامتر نشون میده که سیگنال تا رسیدن به مقصد چقدر انرژی خودش را از دست داده.
• Return loss: این پارامتر نرخ اختلاف امپدانس کابل یا کانکتور را نشون میده؛ یعنی مقدار سیگنالی به طرف فرستنده برگشته شده. این پارامتر وقتی مقدار می‌گیره که کابل بیش از حد کشیده بشه، خلوص مس کم باشه یا اینکه کانکتور خراب باشه.
• (Near-End Crosstalk): منظور از NEXT میزان انتشار سیگنال یک زوج سیم داخل کابل روی سیگنال‌هایی از زوج سیم دیگه هستند که دارند برگشت داده میشن. این تداخل سیگنالی می‌تونه روی کیفیت انتشار سیگنال تاثیر مستقیمی بزاره.
• Power Sum NEXT) PSNEXT): این فاکتور هم تاثیر مجموع مقدار NEXT سه زوج سیم روی یک سیم را نشون میده.

تست کابل بدون تستر

خیلی اوقات برای ارزیابی عملکرد یک کابل شما نیازی به تست کابل شبکه با دستگاه ندارید. البته این روش خیلی ابتداییه و برای شبکه‌های بزرگ و حساس نباید اینطوری عمل کرد. معمولا برای بررسی و تست کابل شبکه بدون تسترها، شما باید اقدامات زیر را انجام بدید:

• در ابتدا باید کابل را در طول مسیرش بررسی کنید تا مطمئن بشید در معرض آسیب‌هایی مثل پارگی، پیچ خوردن یا فشار نیست.
• بعد باید اتصالات را بررسی کنید و ببینید که اول همه به تجهیزات درست وصل شده باشه و دوم اینکه اتصال کابل به کانکتور مشکلی نداشته باشه.
• سومین کار اینه که کیفیت سیگنال را ارزیابی کنید. مثلا کابل را به تلویزیون یا کامپیوتر وصل کنید و وضعیت سیگنال را با کمک نرم افزارها بررسی کنید.
• در نهایت اگر باز هم به کیفیت عملکرد کابل مطمئن نبودید با تعویض اون ببینید که آیا مشکل از کابل بوده یا سایر تجهیزات

حرف آخر

تست کابل شبکه به شما کمک می‌کنه که از همان ابتدا یک شبکه‌ی امن و کارا طراحی کنید. اگر یک کابل ساده در گوشه‌ای از شبکه‌ی شما مشکل داشته باشه و شما متوجه نشید، ممکنه تا سال‌ها درگیر مشکلات بزرگ‌تری بشید. در واقع کیفیت عملکرد یک شبکه مستقیما از سلامت کابل‌ها تاثیر می‌گیره. تسترهای مختلفی در بازار هستند که برای ارزیابی سلامت کابل‌ها به کار میرن که مهم‌ترینشون فلوک هست. تست فلوک به شکلی کاملا تخصصی یک کابل را تست می‌کنه و بعد از اون می‌تونید با اطمینان کابل را هر جایی استفاده کنید.

سوالات متداول